Aambeien; wat zijn het, hoe herken je ze…en hoe kom je er vanaf?

Het is misschien niet iets waar je graag over praat, maar er zijn een heleboel mensen (zowel mannen als vrouwen) die last hebben van aambeien. Vaak schamen deze personen zich ervoor, maar dat hoeft natuurlijk helemaal niet. Iedereen kan aambeien krijgen, maar wat zijn het nou eigenlijk, hoe herken je ze…en nog belangrijker, hoe kom je er vanaf?

Wat zijn aambeien?

Aambeien (hemorroïden) ontstaan door zwelling van het slijmvlies van de anus. Het komt dus niet door een opeenhoping van bloed in aderen (spataderen), wat heel veel mensen wel denken. Het zijn kleine zwellichaampjes in de endeldarm, die ervoor zorgen dat er geen ontlasting kan ontsnappen uit de anus. Eigenlijk heeft iedereen dus in feite aambeien. Wanneer er ontlasting uit moet, zakt het slijmvlies naar beneden. Ben je klaar dan zorgt het onderliggende spierweefsel en elastisch bindweefsel dat alles weer op zijn plek komt. Door leeftijd, zwaartekracht, of (te hard) persen kan het slijmvlies te ver naar beneden en zelfs naar buiten zakken. Door de stuwing kunnen dan bloedkluwens ontstaat (inwendige aambeien). Aan de buitenkant van de anus zitten de bloedkluwens (uitwendige aambeien) die kunnen vollopen met bloed. Indien het bloed gaat stollen, dan kun je hier pijn van ondervinden. Vaak verdwijnen ze vanzelf, maar soms is behandeling noodzakelijk omdat iemand er last van blijft houden.

Het ontstaan van aambeien

Hierboven had ik het al eventjes over dat aambeien meestal door stuwing ontstaan, vaak bij een moeilijke stoelgang (harde ontlasting en hard moeten persen). Het is dus van belang dat je je stoelgang zo “gezond” mogelijk houdt. Eet vezelrijk en drink voldoende water, minimaal twee liter per dag. Ook is het van belang dat je voldoende beweegt. Aambeien worden verder in de meeste gevallen veroorzaakt door zwangerschap, erfelijke aanleg of overgewicht.

Tijdens de zwangerschap komen aambeien regelmatig voor. Dit komt vaak door de verhoogde druk in de buik en de veranderende hormoonhuishouding. De meeste vrouwen zullen merken dat de aambeien vaak na de zwangerschap spontaan verdwijnen. Is dit niet het geval dan kun je er altijd voor kiezen om de aambeien te behandelen. Indien er sprake is van een erfelijke aanleg, dan kun je er verder helaas niet zoveel aan doen, hoewel het wel belangrijk is om extra te letten op je voeding. Overgewicht zorgt voor een hogere druk op de anus. Daarnaast draagt onvoldoende lichaamsbeweging bij aan de druk rond de anus. Het komt dus ook heel vaak voor dat de (wat) vollere mens aambeien krijgt/heeft.

Hoe herken je een aambei?

Aambeien kunnen zorgen voor jeuk, pijn en zwellingen. Het is ook mogelijk dat ze gaan bloeden tijdens de stoelgang en soms ook spontaan. Je treft dan helder rood bloed aan. Verder kun je last krijgen van afscheiding uit de anus en kun je problemen ondervinden met de stoelgang.

Inwendige aambeien kun je, zoals verwacht, niet zien aan de buitenkant. Het onderste gedeelte van de endeldarm is opgezwollen en dit bevindt zich net boven de sluitspier.

Uitwendige aambeien zijn wel te zien en te voelen. Je voelt een zacht, pijnlijk bultje of een uitstulping aan de buitenkant van de anus. Je kunt verschillende klachten krijgen, zoals een ‘drukkend’ gevoel op de anus, alsof je naar het toilet moet, pijn en jeuk.

Dit kun je zelf doen als je aambeien hebt

Allereerst, negeer het niet en schaam je er niet voor. Het hebben van aambeien is niet raar, maar wel heel erg vervelend. Verder kun je de volgende dingen doen;

• Stel een toiletbezoek niet uit, dat maakt het allemaal een stuk vervelender
• Probeer zo min mogelijk te persen
• Neem zo nu en dan een warm bad, zodat alles eventjes kan ontspannen
• Er zijn verschillende zalfjes te krijgen tegen aambeien, deze kunnen je klachten laten verdwijnen
• Drink zo min mogelijk koffie, thee en koolzuurhoudende dranken en gebruik zo min mogelijk (het liefst geen) suiker. Deze producten prikkelen de anus, waardoor je jeuk kunt krijgen
• Zorg dat je voldoende beweging krijgt
• Was je onderkantje met koud of lauw water zonder zeep en droog daarna goed af
• Worden de klachten erger, of blijven de aambeien terug komen, neem dan contact op met je huisarts. Ook als je klachten hebt die lijken op het bovenstaande is een bezoekje een goed idee 

Medische behandelingen

Er zijn medische behandelingen mogelijk, die in sommige gevallen ook best noodzakelijk zouden kunnen zijn. Het volgende is mogelijk;

• Terugbrengen van de zwellichamen naar hun oorspronkelijke plaats
• Het overtollige slijmvlies (de aambei) af laten binden met rubberen bandjes. Hierdoor zal het binnen zeven tot tien dagen afsterven
• Vloeistof onder het slijmvlies spuiten, waardoor de aambeien uitdrogen en vervolgens verschrompelen, dus verdwijnen
• Operatie onder narcose

Ik ben geen arts en zal dit ook nooit worden. Wat hierboven beschreven staat is puur informatief. Raadpleeg altijd een deskundige als je meer wilt weten.

Beeld: Close up of female hand touching her hip or waist feel pain from Shutterstock/Teerawit Chankowet