Achternaam minderjarig kind wijzigen, hoe zit dat?

Ik las laatst in één van de vele Facebook-groepen waar ik lid van ben meerdere keren de vraag hoe het nou zit met de achternaam van je kind(eren) wijzigen. Ik heb het zelf nog nooit bij de hand gehad, maar ik vond het interessant om het allemaal voor jullie uit te zoeken. Een achternaam wijzigen kan alleen onder zeer strenge voorwaarden. Een verzoek hiervoor kun je indienen bij Justis.

Je kunt de achternaam van een minderjarig kind (jonger dan 18 jaar) uitsluitend in bepaalde situaties en onder strenge voorwaarden laten wijzigen.

Ouderlijk gezag
Het is alleen mogelijk voor wettelijke vertegenwoordigers van een kind, om een verzoek tot naamswijziging voor een kind in te dienen. Dit houdt in, de personen die ouderlijk gezag hebben. Indien beide ouder het gezag hebben, dan moeten ze ook allebei het formulier van het verzoek tot naamswijziging ondertekenen. Indien één van de ouders geen handtekening zet, kan het verzoek niet in behandeling worden genomen. De andere ouder kan echter wel een verzoek om vervangende toestemming indienen bij de rechtbank. Sowieso dient de persoon van wie het kind de achternaam krijgt, het verzoek ondertekenen en indien het kind 12 jaar of ouder is, moet hij/zij ook instemmen. Justis zal overigens altijd naar de mening van de andere ouder vragen, zelfs als deze geen gezag of contact heeft of geen alimentatie betaalt.

Scheiding ouders
Als een kind wordt geboren, dan kiezen de ouders welke achternaam het kind krijgt. Ze kunnen kiezen uit de achternaam van de vader of van de moeder. Deze gekozen achternaam kan in een beperkt aantal gevallen worden veranderd;

Na ontbinding van een huwelijk (ook wel een scheiding genoemd), het verbreken van een geregistreerd partnerschap of een beëindiging van samenwoning van de ouders. Het kind kan dan de naam krijgen van de ouder die het kind verzorgt en opvoedt. Als de partner met wie de verzorgende ouder het kind opvoedt en verzorgt niet de ouder is, dan kan het kind de naam van de partner krijgen. Als het kind wordt verzorgd of opgevoed door een pleegouder of verzorger, dan kan het ook de naam van de pleegouder of verzorger krijgen.

Hoofdvoorwaarde hiervan is dan het kind een aantal jaren is opgevoed en verzorgd door de partner, pleegouder of verzorger. Dit noemt men de “verplichte verzorgingstermijn”. Deze wordt berekend vanaf de dag waarop het verzoek tot naamswijziging is ingediend. Afhankelijk van de leeftijd van het kind, geldt er een termijn van 3 of 5 jaar. Deze periode gaat in na de ontbinding van het huwelijk of de verbreking van de buitenhuwelijkse samenleving. Bij een echtscheiding gaat dit in op de datum waarop de beslissing van de rechter is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Ook al bent u eerder uit elkaar gegaan, maakt het geen verschilt voor de berekening van de verzorgingstermijn. Bij verbreking van de buitenhuwelijkse samenleving gaat de verzorgingstermijn in op de datum van verbreking, zoals vermeld in de Basisregistratie Personen.

Een verzorgingstermijn van 5 jaar geldt voor een kind jonger dan twaalf jaar. Voor een kind van 12 tot 18 jaar geldt een verzorgingstermijn van 3 jaar. Indien er een verzoek tot naamswijziging ingediend wordt voor meer kinderen binnen één gezin, dan geldt een verzorgingstermijn van 5 jaar als één van de kinderen jonger dan 12 jaar is.

Uitzondering op de hoofdvoorwaarde
Indien er aan de verplichte verzorgingstermijn wordt voldaan, maar de andere ouder geeft te kennen bedenkingen te hebben met betrekking tot de naamswijziging, dan wordt het verzoek in principe afgewezen.

Voor kinderen jonger dan 12 jaar geldt dat het verzoek kan worden toegewezen als er sprake is van één van de volgende uitzonderingen;

*De weigerende ouder is onherroepelijk veroordeeld vanwege het plegen van misdrijven tegen het kind.
*De verzoeker kan aantonen dat de ouder van wie het kind de naam heeft, niet of nauwelijks met het kind heeft samengeleefd. In de brochure Naamswijziging staat hoe dit kan worden aangetoond.

Indien het minderjarige kind 12 jaar of ouder is, kan het verzoek wel worden toegewezen als hij/zij de naamswijziging zelf wil. Voorwaarden zijn dat hij/zij zelf moet instemmen met de indiening van het verzoek en dat hij/zij ondanks de bedenkingen van de andere ouder blijft instemmen met wijziging van de achternaam.

Belangrijk om te weten: als het verzoek voor toewijzing in aanmerking komt, wordt er altijd nog een belangenafweging gemaakt.

Verschillende namen in een gezin
In sommige gevallen hebben kinderen verschillende achternamen (ook van dezelfde ouders). Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als de kinderen in verschillende landen zijn geboren. Dit komt door de toepassing van regels van het internationaal privaatrecht. Je kunt dan besluiten om alle verschillende namen van de kinderen te wijzigen in dezelfde naam. Daarvoor geldt wel een aantal voorwaarden;

*Het verschil in achternaam tussen de kinderen is ontstaan als gevolg van de toepassing van regels van internationaal privaatrecht.
*Het moet gaan om kinderen van dezelfde ouders.
*Justis kan het verzoek alleen toekennen als voor alle kinderen van het gezin dezelfde achternaam wordt gevraagd (eenheid in het gezin).

Kinderen met meerdere nationaliteiten
Minderjarigen die naast de Nederlandse nationaliteit ook een andere nationaliteit hebben, kunnen een verzoek tot naamswijziging indienen. Het gaat dan om wijziging in de achternaam die zij volgens het recht van die andere staat hebben. Dit kan een dubbele achternaam zijn.

Afbeelding: Pixabay
———-
Meer informatie over het wijzigen van de achternaam van een meerderjarig persoon kun je hier vinden